کد مطلب:16473 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

مراكز فقه و فقاهت شيعه كجا بوده است؟

مركز فقه و فقاهت نيز قبل از صفويه ايران نبوده است. در ابتدا بغداد مركز فقه بود. سپس نجف وسيله شيخ طوسي مركز شد. طولي نكشيد. كه جبل عامل (از نواحي جنوبي لبنان فعلي) و پس از آن و قسمتي مقارن با آن حلّه ـ كه شهر كوچكي است در عراق ـ مركز فقه و فقاهت بود. حلب (از نواحي سوريه) نيز مدتي مركز فقهاي بزرگ بوده است. در دوران صفويه بود كه مركزيت به اصفهان انتقال يافت و در همان زمان حوزه نجف وسيله مقدس اردبيلي و ديگر اكابر احيا شد كه تا امروز ادامه دارد. از شهرهاي ايران تنها شهر قم است كه در قرون اول اسلامي، در همان زمان كه بغداد مركز فقاهت اسلامي بود، وسيله فقهايي نظير عليبن بابويه و محمدبن قولويه به صورت يك از مراكز فقهي درآمد، همچنانكه در دوره قاجار وسيله ميرزا ابولقاسم قمي صاحب قوانين نيز احيا شد و بار ديگر در سال 1340 هجري قمري وسيله مرحوم حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي احيا شد و اكنون يكي از دو مركز بزرگ فقهي شيعه است.
عليهذا گاهي بغداد، زماني نجف، دوره اي جبل عامل (لبنان)، برهه اي حلب (سوريه)، مدتي حلّه (عراق)، عهدي اصفهان و دورانهايي قم مركز نشاط فقهي و فقهاي بزرگ بوده است. در طول تاريخ، مخصوصاً بعد از صفويه در شهرهاي ديگر ايران از قبيل مشهد، همدان، شيراز، يزد، كاشان، تبريز، زنجان، قزوين و تون (فردوس فعلي) حوزه‎هاي علميه عظيم و معتبري بوده است، ولي هيچ يك از شهرهاي ايران به استثناي قم و اصفهان، و در مدت كوتاهي كاشان، مركز فقهي به شمار نميرفته است. بهترين دليل بر نشاط علمي و فقهي اين شهرها، وجود مدارس بسيار و خروشهاي علمي دورانهاي گذشته است.

---

مجموعه آثار شهيد مطهري ج20ـ آشنايي با علوم اسلامي(فقه)
شهيد مطهري